महाराष्ट्र राज्य रस्ते विकास महामंडळ (MSRDC) जे मुंबई आणि नागपूर दरम्यान भारतातील सर्वात लांब प्रवेश-नियंत्रित एक्सप्रेसवे बांधत आहे, त्यांनी कार आणि जीप सारख्या हलक्या मोटार वाहनांसाठी वन-वे म्हणून ₹1,212 टोल प्रस्तावित केला आहे. मुंबई ते नागपूर हे अंतर ७०१ किमी आहे. विशेष म्हणजे, ज्या किमीने प्रवास करायचा आहे, त्यानुसार टोल आकारला जाणार आहे. उदाहरणार्थ, जर कोणी मुंबई ते नाशिक किंवा औरंगाबाद दरम्यान प्रवास करत असेल तर वाहनांना प्रति किमी 1.73 रुपये आकारले जातील.
एमएसआरडीसी या वर्षी मार्च किंवा एप्रिलपर्यंत एक्स्प्रेस वेचा नागपूर-औरंगाबाद भाग आणि वर्षाच्या अखेरीस संपूर्ण भाग खुला करण्याची योजना आखत आहे. चंद्रकांत पुलकुंडवार, सह व्यवस्थापकीय संचालक सामायिक केले, “आम्ही राज्य सरकारच्या सल्लामसलत आणि मंजुरीनंतर टोलचे दर प्रस्तावित केले आहेत, तथापि, प्रस्तावित टोल दर एक्सप्रेसवे उघडण्याच्या काही दिवस आधी राजपत्राद्वारे अधिकृतपणे सूचित केले जातील. आम्ही प्रस्तावित केलेले टोल दर 701 किमीसाठी असतील आणि प्रस्तावित दर प्रति किमीच्या आधारावर असतील.”
पुढे, टोल दरांच्या यादीनुसार, दुसरी श्रेणी हलकी व्यावसायिक वाहन, हलकी मालवाहू वाहने किंवा मिनी बस आहे ज्यासाठी मुंबई आणि नागपूर दरम्यानचा एकेरी टोल ₹2.79 प्रति किमी असेल, ज्याची संख्या ₹1,955 पर्यंत खाली येते. तिसरी श्रेणी म्हणजे बस किंवा ट्रक (दोन एक्सल) ज्यासाठी ₹5.85 प्रति किमी शुल्क आकारले जाईल, ज्याची बेरीज ₹4,100 पर्यंत आहे. उर्वरित तीन श्रेणी जड वाहने आहेत ज्यात तीन एक्सल व्यावसायिक वाहनांचा समावेश आहे ज्यासाठी ₹6.38 प्रति किमी किंवा ₹4,472, त्यानंतर ₹9.18 प्रति किमी किंवा ₹6,435 जड बांधकाम यंत्रसामग्रीच्या संकलनासाठी शुल्क आकारले जाईल. शेवटची श्रेणी मोठ्या आकाराची वाहने किंवा मल्टी एक्सेल (सात किंवा अधिक एक्सल) आहे, टोल प्रति किमी ₹11.17 आहे ज्याचा अर्थ मुंबई आणि नागपूर दरम्यान ₹7,830 आहे.
मुंबई आणि नागपूर दरम्यानच्या संपूर्ण भागात 26 टोल बूथ असतील आणि एमएसआरडीसीने अलीकडेच एक्स्प्रेस वेवर टोल वसुली एजन्सीसाठी एजन्सी नियुक्त करण्यासाठी बोली लावली आहे.
सरासरी दैनंदिन वाहतूक अभ्यासानुसार, दैनंदिन वाहनाचा वापर 20 पेक्षा जास्त विभागांमध्ये विभागला गेला आहे आणि मुंबई आणि नाशिक दरम्यान सर्वाधिक वाहतूक अपेक्षित आहे.
अभ्यासानुसार, 2025 च्या अखेरीस मुंबई नागपूर द्रुतगती मार्गाचा वापर करून मुंबई आणि नाशिक दरम्यान दररोज सुमारे 150,000 वाहने येण्याची अपेक्षा आहे. एमएसआरडीसीने व्हीआयपी वाहने म्हणून सूचीबद्ध केलेल्या 23 श्रेणीतील वाहनांची यादी देखील केली आहे आणि ते यासाठी पात्र असतील. हिंदुहृदयसम्राट बाळासाहेब ठाकरे महाराष्ट्र समृद्धी महामार्ग म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या मुंबई नागपूर द्रुतगती मार्गाचा वापर करून टोल भरण्यापासून सूट देण्यात आली आहे.
एमएसआरडीसीच्या म्हणण्यानुसार, डिसेंबर 2022 पर्यंत मुंबई आणि नागपूर दरम्यानचा संपूर्ण एक्स्प्रेसवे कार्यान्वित करण्याचे त्यांचे उद्दिष्ट आहे. तथापि, नागपूर ते औरंगाबाद हा मार्ग मार्च किंवा एप्रिलपर्यंत कार्यान्वित करण्याचे उद्दिष्ट आहे आणि पुढे डिसेंबरपर्यंत द्रुतगती मार्ग सुरू करण्यात येईल. टप्पे तथापि, कोविड लॉकडाऊनमुळे संपूर्ण एक्सप्रेसवे कार्यान्वित होण्यास तीन महिने विलंब होण्याची शक्यता आहे.
अधिका-यांनी सांगितले की एक्सप्रेसवेवर किमान 70% नागरी बांधकाम पूर्ण झाले आहे आणि पहिल्या टप्प्यात ते शक्यतो नागपूरच्या टोकापासून टप्प्याटप्प्याने कार्यान्वित केले जाईल. मुंबईच्या टोकाला, एक्सप्रेस वे शाहपूर जिल्ह्यातून सुरू होईल. एमएसआरडीसीच्या अधिकार्‍यांच्या म्हणण्यानुसार, द्रुतगती मार्गासाठी सिव्हिल वर्क लवकरच पूर्ण केले जाईल, परंतु पेट्रोल पंप, फूड प्लाझा, टॉयलेट इत्यादी सर्व पायाभूत सुविधा एकाच वेळी उभारल्या जात आहेत.
दरम्यान, 701 किमी लांबीचा मुंबई-नागपूर द्रुतगती मार्ग 2022 पर्यंत सार्वजनिक वापरासाठी तयार झाल्यावर, फ्लाइट आणि ट्रेनने प्रवास करणार्‍या दैनंदिन प्रवासी वाहतुकीपैकी सुमारे 30% प्रवासी त्यांचा प्रवास मोड रस्त्यावर बदलू शकतात, असे एमएसआरडीसीने तयार केलेल्या अहवालात उघड झाले आहे. 2018.
अहवालात असे नमूद केले आहे की सध्या, मुंबई आणि नागपूर दरम्यान दररोज 26,000 हून अधिक प्रवासी फ्लाइट आणि ट्रेनने प्रवास करतात आणि त्यापैकी सुमारे 8,000 प्रवासी रस्त्यावर स्थलांतरित होऊ शकतात. एक्स्प्रेस वेच्या बांधकामामुळे आणखी 87 बसेस आणि आणखी 1,166 गाड्या रस्त्यावर धावतील, असे प्रकल्पासाठी तयार करण्यात आलेल्या तपशीलवार प्रकल्प अहवालात (डीपीआर) उघड झाले आहे.
