नागपूर: आपण प्रत्येक उत्सवाचा आनंद कुटुंब आणि मित्रांसह उल्हासाने साजरा करतो. आज दिवाळी सण साजरा होतोय. प्रत्येक घरात असं वातावरण असतं की घरातील कोणत्याही सदस्याला बाहेर पडावेसे वाटणार नाही. सणांचे वैशिष्ट्य म्हणजे परगावी गेलेलीही व्यक्ती घरी परतून येते आणि कुटूंबासह उत्सव साजरा करण्याचा जो आनंद आहे त्यात डुंबते. पण असेही काही लोक आहेत जे कर्तव्यनिष्ठ आहेत म्हणून आपण आनंदात सण साजरे करू शकतोय.
समाजात असेही काही अंश आहेत जे परिस्थितीनुरूप अशा उत्सवातही दोनवेळची भुक मिटवण्यावरच झगडत असतात, आपल्या आनंदात अशांचा समावेश करून घेणे देखील महत्त्वाचे आहे कारण भारतीय संस्कृतीचे सर्वात मोठे यश म्हणजे आपला आनंद इतरांच्या आनंदात समाकलित करणे होय. कोरोनाशी झुंजीचे सहा महिने पश्चात दिवाळी उत्सव साजरा होत आहे, आपण या क्षणांत त्यांची आठवण राखली तर अशांचेही मनात कोणीतरी आपसे या जगात आहे असे साचून उत्साह वाढेल.
यांच्याकडेही पहा: जर आपण वृद्धाश्रम, अनाथाश्रम, अंध शाळा, अपंग घर, रिमांड हाऊस, कारागृहातील बंदिवानांमध्ये उत्सवाच्या आनंदाचे दोन क्षण घालवले तर आनंदाचे रंगांची फवारणी निश्चितच त्यांच्या जीवनात सुगंध पसरविण्यात मदत करेल. अविरत सेवा देणा-या विभागांतील कर्तव्यदक्ष कर्मचार्‍यांच्या कार्याचे कौतुकही केले पाहिजे. कारण हे लोक सणांच्या आनंदांपेक्षा अधिक सेवा देऊन अफाट आनंद देतात.
हृदय भरा सौहार्द रंगे: आपल्या आजूबाजूला अशी शेकडो लोक आहेत ज्यांना कुटुंब किंवा घर नाही. अनाथाश्रम ज्यांचा निवारा आहे. असे काही लोक आहेत जे विधात्यानेच अपूर्ण बनवलेत. काही अपंग आहेत, कोणी पाहू शकत नाही, कोणी बोलू शकत नाही व ऐकू शकत नाही, काही मानसिकदृष्ट्या अपंग आहेत, तर काही तुरूंगात राहून समाजात केलेल्या पापांचे परिमार्जन करत आहेत. समाजातून काढून टाकलेले हे हजारो लोक समाजाचाच एक भाग आहेत आणि आपले आहेत. जर आपण अनाथाश्रम, अंध शाळा, वृद्धाश्रम, अपंगगृह आणि रिमांडहोम, लॉकअप आणि कारागृहांत काही वेळ घालवला तर हा उत्सव संस्मरणीय होईल. काही सामाजिक आणि सांस्कृतिक संघटनांनी हे लक्षात ठेवले असले तरी ही संख्या नगण्य आहे. शहरातील संघटनांबरोबरच आपणसुद्धा त्यांच्यासाठी काही क्षण घालवायला पाहिजे.
यांच्यामुळेच आपण सुरक्षित: कुटुंबात उत्सवाचा आनंद अनेक पटींनी वाढतो, परंतु असे बरेच लोक आहेत जे सणांकडे दुर्लक्ष करून सेवेला प्राधान्य देतात. कायदा आणि नियमांचे पालक गणवेश घालून संरक्षण प्रदान करतात. आपल्या उत्सवात कोणताही अडथळा येऊ नये म्हणून हजारो पोलिस कर्मचारी, होमगार्ड आणि सुरक्षा रक्षक पूर्ण जोमाने आपली कर्तव्ये बजावतात. आपल्या मुलांपासून आणि कुटूंबापासून दूर रहात, ते त्यांचे कर्तव्य बजावतात जेणेकरून आपण उत्सव चांगल्या प्रकारे साजरा करू शकू. जेणेकरून आपण हा सण आपल्या कुटुंबातील सदस्यांसह साजरा करू, रेल्वे कर्मचारी, बस कामगार, हवाई सेवा कर्मचारी, ऑटोवाले, रिक्षावाले दिवाळीतही सेवा करण्यात सज्ज आहेत. दिवाळीच्या दिवशी अग्निशमन दलाचे जवानही ड्युटीवर आहेत कारण या दिवशी जाळपोळीच्या घटना घडतात.
डॉक्टर-परिचारिकास अभिवादनः एवढेच नाही तर, जेव्हा आपण उत्सवाचा आनंद घेत असाल, त्याच वेळी रुग्णालयातील डॉक्टर, परिचारिका आणि इतर कर्मचारी रुग्णांची सेवा संयमाने करताहेत. यावर्षी कोरोना साथीच्या आजारामुळे हे लोक गेल्या 8 महिन्यांपासून आपल्या कुटुंबासमवेत वेळ देऊ शकत नाहीत. आपण सण साजरा करतोय तर हे रुग्णालयांमध्ये आपले कर्तव्य बजावत आहेत. त्यांच्यासाठी मनापासून अभिवादन केले पाहिजे. निवासी हॉटेलमधील कामगारही आपली कर्तव्ये पार पाडतात. सणासुदीच्या काळात बाजारपेठ आणि रस्ते यांच्या गर्दीवर नियंत्रण ठेवणारे वाहतूक पोलिस आणि गस्त घालणारे पोलिस कर्मचार्‍यांची कुटुंबे आपल्या घरात त्यांची वाट पहात असतील. अशा लोकांच्या बलिदानाचा आपण आदर केला पाहिजे. जर आपण त्यांना न विसरता आपल्या परिने आपल्या आनंदात सम्मिलित करणे हे आपले प्रथम कर्तव्य आहे, यानेच तर उत्सवांचा आनंद अनेक पटींनी वाढेल.
